ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC LÂM SÀNG VÀ YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA HỘI CHỨNG CUSHING DO DÙNG GLUCOCORTICOID TRONG HỘI CHỨNG THẬN HƯ TIÊN PHÁT Ở TRẺ EM

Phan Khắc Tùng Dương1, Trần Thị Phương Bình1, Nguyễn Ngọc Sáng1
1 Trường Đại học Y Dược Hải Phòng

##plugins.themes.vojs.article.main##

Tóm tắt

Mục tiêu: Mô tả đặc điểm dịch tễ học lâm sàng và yếu tố nguy cơ của hội chứng Cushing do dùng glucocorticoid trong hội chứng thận hư tiên phát ở trẻ em.


Đối tượng: 98 bệnh nhi mắc hội chứng thận hư tiên phát (HCTHTP) điều trị tại Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng từ 01/08/2023 đến 31/07/2024.


Phương pháp: Mô tả cắt ngang.


Kết quả: Nhóm bệnh nhi (BN) mắc hội chứng (HC) Cushing là 41/98 (41,84%), nam/nữ = 3,6/1. Về lâm sàng có 41/41 (100%) mặt tròn, 40/41 (97,56%) béo trung tâm, 37/41 (90,24%) tăng cân, 35/41 (85,37%) rậm lông, 35/41 (85,37%) loét dạ dày – tá tràng, 20/41 (48,78%) nhiễm khuẩn, 3/41 (7,32%) cơn suy thượng thận cấp. Về cận lâm sàng: tỷ lệ giảm ACTH, cortisol huyết thanh giảm lần lượt là 28/41 (68,29%) và 25/41 (60,98%), cholesterol máu toàn phần tăng chiếm 35/41 (85,37%). Dùng glucocorticoid ≥ 24 tháng, không tuân thủ điều trị làm tăng nguy cơ mắc HC Cushing lên 2,3 lần và 4,94 lần ở trẻ mắc HCTHTP.


Kết luận: Tỷ lệ trẻ mắc HC Cushing khá cao với 41,84%, HC Cushing gặp nhiều ở trẻ nam, phần lớn bệnh nhân có ACTH và cortisol huyết thanh lúc 8 giờ sáng giảm. Dùng glucocorticoid kéo dài và không tuân thủ điều trị làm tăng nguy cơ mắc HC Cushing.

##plugins.themes.vojs.article.details##

Tài liệu tham khảo

1. Rovin BH, Adler SG, Barratt J et al. KDIGO 2021 Clinical Practice Guideline for the Management of Glomerular Diseases. Kidney International 2021;100(4):S140–S160. https://doi.org/10.1016/j.kint.2021.05.021
2. Phạm Thị Hương, Nguyễn Ngọc Sáng. Đặc điểm dịch tễ học lâm sàng và đáp ứng với điều trị bằng prednisolon trong hội chứng thận hư tiên phát tại Bệnh viện Nhi Thái Bình. Tạp chí Y học Việt Nam 2023;Số chuyên đề:160–166.
3. Nguyễn Thị Linh. Nhận xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng hội chứng Cushing do thuốc trên bệnh nhân hội chứng thận hư tiên phát kháng corticosteroid tại bệnh viện Nhi Trung ương, Luận văn Thạc sĩ Y học, Trường Đại học Y Hà Nội, Hà Nội, 2019.
4. Carroll TB, Aron DC. Glucocorticoids and Adrenal Androgens. Greenspan’s Basic and Clinical Endocrinology. 10th, McGraw-Hill Education, 2017:299–343.
5. Hahn D, Samuel SM, Willis NS et al. Corticosteroid therapy for nephrotic syndrome in children. Cochrane Database Syst Rev 2020;(8):CD001533. https://doi.org/10.1002/14651858.cd001533.pub6
6. Bế Hà Thành. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và một số yếu tố liên quan gây ra hội chứng Cushing do thuốc, Luận văn Thạc sĩ Y học, Đại học Y Hà Nội, Hà Nội, 2018.
7. Verónica Araya A, Liberman C, Munizaga C et al. Combination of High Prevalence Sign/Symptom Pairs: An Approach to the Diagnosis of Cushing’s Syndrome. Adrenal Glands - The Current Stage and New Perspectives of Diseases and Treatment [Working Title]. IntechOpen, 2022.
8. Delfs N, Struja T, Gafner S et al. Outcomes of Hospitalized Patients with Glucocorticoid-Induced Hyperglycemia - A Retrospective Analysis. Journal of Clinical Medicine 2020;9(12):4079. https://doi.org/10.3390/jcm9124079